Wireless#1: Definition and standard

Wireless คืออะไร?

Wireless คือการสื่อสารไร้สายด้วยคลื่นความถี่วิทยุทุกประเภทรวมถึง วิทยุ FM, AM, วิทยุสื่อสาร, Microwave (Fiber optic ใช้ลำแสงเป็นตัวนำสัญญาณ) แต่ในยุคปัจจุบัน คำว่า Wireless โดยทั่วไปจะเข้าใจในความหมายของการสื่อสารไร้สายของอุปกรณ์เครือข่ายคอมพิวเตอร์

Tips:

ถนนวิทยุในกรุงเทพฯ เดิมใช้ชื่อ Wireless ต่อมาใช้ชื่อตามเสียงอ่านว่า Witthayu

ชื่อถนนสายนี้มาจากการตัดถนนผ่านสถานีวิทยุแห่งแรกของประเทศไทยที่ตั้งอยู่ในบริเวณสวนลุมไนท์บาซาร์ในปัจจุบัน โดยเสาที่ตั้งเด่นสง่าในสวนลุมไนท์บาซาร์คือเสาติดตั้งสายอากาศวิทยุนั่นเอง

Hotspot & WiFi

คำจำกัดความของคำว่า Hotspot เป็น Wireless Access Point ที่ให้บริการสาธารณะ โดยผู้ให้บริการอินเตอร์เน็ตจะจำหน่ายเวลาให้กับผู้ใช้บริการ เพื่อนำไปใช้ในการ Log-in เข้าสู่ระบบของผู้ให้บริการผ่าน Hotspot ของรายนั้นๆ ซึ่งสามารถใช้งานได้กับอุปกรณ์ทุกตัวที่รองรับการเชื่อมต่อเข้าระบบด้วย Web browser ผ่าน Wireless ซึ่งจะไม่เกี่ยวข้องกับการใช้งานเครือข่ายโทรศัพท์มือถือค่ายใดๆ

คลื่นความถี่วิทยุ (Radio frequency)

คลื่นความถี่วิทยุที่ใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เป็นตัวรับ-ส่ง จะครอบคลุมตั้งแต่ความถี่ 3 กิโลเฮิร์ต (Kilo Hertz: kHz) ถึง 300 กิกกะเฮิร์ต (Giga Hertz: GHz)

โดยความถี่ช่วง 3 - 30 กิโลเฮิร์ต จะเป็นความถี่ที่มนุษย์สามารถได้ยิน เป็นความถี่ของการสนทนาปกติ

ส่วนความถี่ที่สูงกว่า 300 กิกกะเฮิร์ต จะเป็นความถี่ที่มีความเข้มสูงมาก จนเราสามารถมองเห็นได้เป็นแสงต่างๆ นั่นเอง

ความยาวคลื่น (Wavelength) จะเป็นค่าแปรผันกับความถี่ ยิ่งความถี่สูงขึ้น ความยาวคลื่นจะยิ่งสั้นลง

สูตรคำนวณค่าความยาวคลื่นคือ λ (Lamda) = 29980 / ความถี่(MHz) ค่าที่ได้มีหน่วยเป็นเซนติเมตร

ค่าที่ได้นี้สามารถนำไปสร้างสายอากาศได้ทันที

ย่านความถี่ Frequency Band	ความถี่ Frequency	ความยาวคลื่น Wave Length
ย่านความถี่ต่ำมาก Very Low Frequency (VLF)	3 - 30 kHz	100 - 10 Km
ย่านความถี่ต่ำ Low Frequency (LF)	30 - 300 kHz	10 - 1 Km
ย่านความถี่กลาง Medium Frequency (MF)	300 - 3000 kHz	1000 - 100 M
ย่านความถี่สูง High Frequency (HF)	3 - 30 MHz	100 - 10 M
ย่านความถี่สูงมาก Very High Frequency (VHF)	30 - 300 MHz	10 - 1 M
ย่านความถี่สูงยิ่ง Ultra High Frequency (UHF)	300 - 3000 MHz	1000 - 100 mm
ย่านความถี่สูงยิ่งยวด Super High Frequency (SHF)	3 - 30 GHz	100 - 10 mm
ย่านความถี่สูงสุด Extra High Frequency (EHF)	30 - 300 GHz	10 - 1 mm

องค์กรที่ควบคุมข้อกำหนดการใช้งานคลื่นความถี่วิทยุ

ความถี่วิทยุถูกตั้งข้อกำหนดในการใช้งานในแต่ละย่านความถี่โดย ITU (International Telecommunication Union) ซึ่งเป็นองค์กรสากลที่ตั้งมาตรฐานการใช้ความถี่วิทยุในแต่ละภูมิภาคของโลก โดยความถี่ที่ ITU กำหนดให้ใช้ในกิจการเครือข่ายคอมพิวเตอร์ไร้สายคือ 2.4 GHz และ 5 GHz (อาจจะมีความถี่ย่านอื่นที่ได้ถูกกำหนดไว้ให้ใช้ในกิจการนี้แล้ว เพียงแต่ยังไม่มีอุปกรณ์ออกมารองรับ)

ส่วนหน่วยงานในประเทศไทยที่ควบคุมการใช้งานความถี่ คือ กสทช. (สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ)

ความถี่วิทยุในกิจการโทรศัพท์มือถือ

ในปัจจุบันมีความถี่ใช้งานในกิจการโทรศัพท์มือถือดังนี้

GSM/HSPA 850/900/1700/1800/1900/2100 MHz

CDMA 800 MHz

ซึ่งจะถูกจัดสรรให้กับผู้ให้บริการในแต่ละราย

ความถี่วิทยุในกิจการ WiMax

เบื้องต้นมีอยู่ 2 ช่วงความถี่คือ 2.5 และ 3.5 GHz

ความถี่วิทยุในกิจการเครือข่ายคอมพิวเตอร์ไร้สาย

ความถี่วิทยุย่าน 2.400-2.500 GHz อยู่ในมาตรฐาน 802.11b/g/n และความถี่วิทยุย่าน 5.150-5.350, 5.470-5.725, 5.725-5.850 GHz อยู่ในมาตรฐาน 802.11a/n เป็นความถี่ free band ไม่ต้องขออนุญาตใช้งาน แต่ต้องอยู่ในขอบข่ายของกฎหมายในแต่ละภูมิภาคของโลกและของประเทศต่างๆ (ถ้ามี)

ตารางต่อไปนี้แสดงมาตรฐานการใช้งานคลื่นความถี่ในกิจการเครือข่ายคอมพิวเตอร์ไร้สายตามกฎหมายของไทย

ความถี่ (GHz)	มาตรฐาน 802.11	หมายเหตุ
2.400-2.500	b/g/n*
5.150-5.350	a/n*	Lower band (ใช้ในอาคารเท่านั้น)
5.470-5.725	a/n*	Middle band
5.725-5.850	a/n*	Upper band

การใช้งานในความถี่เหล่านี้เป็นกิจการรองไม่ได้รับความคุ้มครองในการถูกรบกวน แต่ถ้าการใช้งานไปรบกวนกิจการหลักอย่างรุนแรงจะต้องระงับการใช้งานทันที

* มาตรฐาน 802.11n ยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา โดยจะมีคำว่า Draft กำกับไว้